Het recht op bijstand van overheidswege betreft een grondrecht dat is opgenomen in artikel 20 lid 3 van de Grondwet. Desalniettemin zijn er nogal wat bijstandsgerechtigden die het niet lukt om het recht op bijstand geldend te maken. Voor de meest kwetsbaren, de dak- en thuisloze, is de problematiek bijzonder schrijnend omdat zij ook nog eens worden geconfronteerd met uitsluitingen als gevolg van inschrijfproblemen in de Basisregistratie personen (BRP).
Wat was in deze zaak het geval?
Mevrouw x is een ras Amsterdamse. Nadat zij haar woning In Amsterdam door omstandigheden was kwijtgeraakt, werd haar bijstandsuitkering door de gemeente omgezet in een zogeheten “daklozenuitkering”. Via de gemeente verkreeg zij tevens een briefadres waarop zij werd ingeschreven in de BRP. Zij leeft sindsdien op meerdere adressen, afhankelijk van waar zij terecht kan. Op enig moment verzocht een medewerker van de gemeente haar om aan te geven op welke adressen zij verblijft . Zij verstrekte de gemeente informatie hierover. Uit deze informatie bleek dat mevrouw het merendeel van de tijd buiten Amsterdam verbleef, te weten in de gemeenten: Zaandam, Purmerend en Zwanenburg. Zij werd vervolgens verwezen naar een andere centrumgemeente: Zaanstad om opnieuw een uitkering aan te vragen en haar recht op uitkering werd door de gemeente Amsterdam ingetrokken.
Omdat tussen partijen niet in geschil was dat mevrouw recht had op bijstand, maar slechts of mevrouw recht had op bijstand in de gemeente Amsterdam, heeft de rechter bij uitspraak van 28 augustus 2018 het besluit van burgemeester en wethouders van Amsterdam geschorst en de gemeente Amsterdam opgedragen om de betaling van de bijstandsuitkering voort te zetten. Volgens de voorzieningenrechter is het maar zeer de vraag of een centrumgemeente gerechtigd is een bijstandsuitkering in te trekken om de reden dat een bijstandsgerechtigde vooral op adressen buiten de centrumgemeente verblijft.
Deze uitspraak is een belangrijke tik op de vingers van de gemeente en ook een waarschuwing aan andere centrumgemeenten. Hopelijk trekken de gemeenten hier lering uit. Het recht op bijstand is een grondrecht en voorkomen dient te worden dat gemeenten bijstandsgerechtigden met een adresprobleem van het kastje naar de muur sturen, omdat de ene gemeente vindt dat een andere gemeente verantwoordelijk is voor de uitvoering van deze wettelijke regeling.
Mocht u naar aanleiding van het bovenstaande nog vragen hebben dan wel in een soortgelijke situatie bevinden en juridische bijstand wensen, dan kunt u contact opnemen met dhr. mr. Denis de Ploeg.
